Erik Jans vermaakt mensen als levend standbeeld

Met zijn ogen in een neutrale positie, de adem zo lang mogelijk ingehouden en niet knipperend met de ogen -zijn record staat op negentien minuten- brengt Erik Jans zijn vrije tijd het liefste door. Zijn zeer uit de hand gelopen hobby, het vermaken van mensen als levend standbeeld, brengt hem in allerlei rollen over de hele wereld.

“Pap, ik heb een idee”, zo kwam Ilona, dochter van de in Sambeek geboren en opgegroeide Erik Jans (58), bij haar vader. Dat haar idee Erik een nieuwe ‘way of life’ zou opleveren had hij op dat moment niet bedacht. Ilona was als tiener al regelmatig actief als levend standbeeld. Zelf zat Erik ook al jaren in het entertainment in zijn rol als clown Jorik. “Ik was al even gestopt met mijn clownsact toen mijn dochter met het idee kwam om samen met haar als levend standbeeld de straat op te gaan. Stilstaan is niet echt mijn ding. Ik heb geen ADHD, maar ADSL…nog sneller,” grapt Erik, “maar ik wilde het wel proberen. Als Beschermengel, een grijs pak met vleugels, en dochter in dezelfde kleuren, gingen we de straat op in Valkenburg. Meteen had ik de smaak te pakken. Toen we later zelfs Nederlands Kampioen werden werd het pas echt serieus!”

Toeters en bellen
De verzoekjes stroomden binnen. In 2011 sloot Erik zich aan bij AspasiA art of Entertainment, een groep theater- en cabaretliefhebbers. Sindsdien is hij dagelijks bezig met de organisatie rondom zijn hobby en trekt de hele wereld over, van Duitsland tot Singapore. “We maken bijvoorbeeld zelf onze pakken en de creaties daaromheen. We worden ook wel de groep met de toeters en bellen genoemd. Ik zal nooit zomaar een pak aantrekken en ergens in een winkelcentrum gaan staan, het is nooit alleen maar een hoedje en een truitje; altijd is er een decor en vaak ook voorzien van geluids- en rookeffecten. Bij een act hoor je bijvoorbeeld vogels fluiten en zie je water lopen. Op dit moment hebben we 32 acts staan die we kunnen spelen. De inspirators binnen onze groep werken ook voor een pretpark, ze zijn dol op sprookjes, kunnen mooi tekenen en hebben prachtige ideeën, veelal in Anton Piek stijl. We denken na over elk kleinste detail.”

Act instuderen
Het levende standbeelden ‘seizoen’ loopt van april tot en met oktober. Een enkele act bestaat uit vier keer veertig minuten. “Een act groeit vaak steeds wat verder of ontstaat ter plekke. Voor je het weet bestaat zo’n act dan uit ontzettend veel onderdelen en ben je meer dan twee uur bezig met opbouwen. Zo’n act moet je ook instuderen en uit je hoofd leren, dat maakt het leuk. Altijd gaat er een begeleider met ons mee de straat op, die bijvoorbeeld inspringt als er iets vervelends zou gebeuren. Ik maakte mee dat er een kind aan me bleef trekken, en de vader niet ingreep, maar er gebeuren er vooral grappige dingen. Wanneer iemand voorbij loopt met eten in zijn hand en ik maak smakkende geluiden, word ik wel eens gevoerd. Ik ben dan ook de beroerdste niet om alles op te eten, haha. De timing die daarmee gepaard gaat, is leuk.”

Dromen vangen
Een van de acts is ‘De Dreamcatcher’, een dromenvanger die mooie dromen brengt en vervelende dromen laat verdwijnen. “Ik sta dan op een houten sokkel met daarin een rookmachine. Door mijn broek en de mouw van mijn jas loopt een slangetje, wanneer ik een beweging maak met mijn handen stromen deze vol met rook.” Een andere act van de entertainers van AspasiA, is ‘Baron von Münchhausen’, waarbij een volksverhaal wordt verteld over een Baron die met een kanonskogel door de lucht vliegt en avonturen beleefd. “Voor deze act zit ik op een grote ronde kogel. Regelmatig klinkt er een liedje, vervolgens een knal en komt er rook onder de bol uit. Een ingebouwde ventilator blaast deze naar boven. Als ik dan mijn benen optrek lijkt het net alsof ik zweef. Met ‘Qin Twin’ beelden we twee terracotta soldaten uit, iedere aan een kant van de straat. Ik met een norse blik, mijn collega met een grote glimlach. Je ziet mensen twijfelen, zullen we er doorheen lopen of niet? Soms veroorzaken we heuse files, als we met onze enorme stokken de poort laten zakken kan er niemand meer door. Echt een heel gave act is de ‘Incatempel’. Deze weegt 105 kilo en past in zeven stukken nét in onze aanhangwagen. Ik ben de enige die hiermee de straat op kan, hij is precies gemaakt op mijn lichaam. Maar ook de ‘Balloonomatic’, waarbij ik in een kist kruip en ballonfiguren maak – dan komt mijn ervaring als clown van pas - ‘Bloody Pirates’, en ‘In the middle of Nowhere’ zijn prachtig.”

Goed doel
De Aspasia-leden organiseren ook zelf festivals. Elk jaar organiseren we in De Helftheuvel in Den Bosch het evenement ‘The Giving Statues’. Hier komen onze collega’s belangeloos naartoe om stil te staan voor een door ons gekozen goed doel. “We zamelen hier geld in, en ook al het geld dat in de potjes van de levende standbeelden belandt, gaat rechtstreeks naar het goede doel. Dit evenement vindt altijd plaats op de tweede zaterdag van oktober. Dit is voor ons de laatste keer van het seizoen dat we de straat op gaan. Het is voor mij en mijn collega’s een nuttige en gezellige bijeenkomst. We wisselen onderling ideeën uit en schminktips bijvoorbeeld. Het is voor mij het hoogtepunt van het seizoen, de kers op de taart. Onze groep noemen we een familie; het is een hechte club. Deze zeer uit de hand gelopen hobby houdt me dagelijks bezig, er is altijd wel wat te doen rondom de organisatie van festivals en dergelijke. Ongeveer dertig keer per jaar trekken we alles uit de kast om mensen te entertainen op straat. Op 28 april van dit jaar staan we in Venray. Ooit hoop ik nog op een festival in Amerika, Orlando, te mogen staan. Entertainen is heerlijk, echt heeeeeeeeerlijk.”

www.aspasia-entertainment.nl