Als mensen mijn kunstwerken fotograferen is het geslaagd

Mensen waarbij zijn werk een glimlach op het gezicht tovert dat is het leukste wat er is, vindt kunstenaar Hein Aldenhoven uit Haps. Vanaf zijn vroegste jeugd tekent hij al. Later begon hij ook met het maken van driedimensionale kunstwerken van veelzijdige materialen als flesjes, kurk, hout, ijzer en leem en hij creëert enorme sprookjesachtige zandsculpturen.

Rond zijn veertiende jaar zag Hein Aldenhoven (68) een foto van de Griekse zanger Demis Roussos. “Ik vond die man zo’n mooie kop hebben, die wilde ik  natekenen,” vertelt Hein, “Ik kocht een contépotlood, potloodgom en verdoezelaar. Het tekenen lukte zo goed, ik heb het nooit meer losgelaten. Die drie tekenmaterialen gebruik ik nog steeds.”

Een cursus of opleiding heeft de Hapse kunstenaar, getrouwd, vader van twee zonen en opa van twee kleinkinderen, nooit gevolgd. De creativiteit kreeg hij ook niet van huis uit mee. “Alle technieken leerde ik mezelf aan en het lukte ook gewoon altijd.” Hein tekent altijd in zwart-wit. In het begin waren het meest kinderen uit de derde wereld, tegenwoordig gaat het vooral over het vroegere arbeidersleven. “Bij elke tekening probeer ik de perfectie te bereiken, zodat het net een foto lijkt. Dit vergt veel geduld, tekenen is voor mij als meditatie.

Wanneer ik teken of kunst maak, ben ik wie ik ben. Ik ben mezelf dankbaar dat ik het een kans heb gegeven. Je bent jong, gaat naar school, bent vooral druk met jezelf en ineens ontstaat er iets wat je een leven lang gaat doen. Ik leidde eigenlijk een soort dubbelleven: overdag ging ik werken en daarnaast was ik elke avond met kunst bezig.” 

Heins’ loopbaan begon in een metaalbedrijf. Stukken afvalijzer nam hij in een rugzak mee naar huis om het vervolgens te gebruiken in zijn kunstwerken. Ook vanaf de bouwplaats, waar hij later aan de slag ging, kwam er regelmatig afvalmateriaal mee naar huis. Hein zag er altijd wel wat moois in. Zijn werkzame leven sloot hij af als groepsleider bij Woon-werkgemeenschap Bronlaak. “Met bewoners heb ik daar ‘De Verloren stad’ gebouwd, een kunstwerk van houtblokken. Bij al mijn werken laat ik vooral mijn fantasie zijn gang gaan. ‘Verloren stad’ ontstond vanuit een telkens terugkerend beeld in mijn gedachten. Al hadden de bewoners begeleiding nodig, het was prachtig dit met hen te doen en ik kreeg ook weer nieuwe impulsen.”                                                                         

Ook met diverse projecten op basisscholen was Hein in zijn element. “Met 220 leerlingen van de Bongerd in Haps maakte ik schildpadden van zand voor het project ‘Op weg naar het onbekende’. Naast het creatief bezig zijn, wil ik ze ook een wijze les meegeven. Het leven is een reis, er komen steeds zijwegen. Wanneer een schildpad wordt geboren, gaat hij de zee in. Ze weten niet wat hen te wachten staat op hun weg naar de onbekende zee. Het is een nieuwe stap vanuit geborgenheid. Zo gaat het in een mensenleven ook. De kinderen hadden de opdracht een schildpad te maken, maar hóe, dat was naar eigen inzicht. Er was een hulpouder die na afloop zei: “Hein, mijn zoon heeft ADHD, ik ken hem niet terug als ik zie hoe rustig hij zit te werken.” Ik krijg er nu nog kippenvel van.”

Een atelier heeft Hein niet, zijn werkplek is de buitenlucht. Vanaf zijn zestiende jaar is hij altijd buiten te vinden, behalve wanneer hij tekent. “Ik wil naar buiten, daar voel ik me fijn met de wind in mijn gezicht en één met de natuur, het grotere. En als het koud is doe ik gewoon een wat dikker hemd aan.” Naast de oprit van zijn kleine witte huis aan de Kalkhofseweg staat een kunstwerk met honderden, misschien wel duizenden knikkers. Een werk dat je aan het lachen maakt en waar je niet op uitgekeken raakt. Een effect dat eigenlijk al zijn kunstwerken veroorzaken. Ze hebben iets magisch en sprookjesachtigs. “Ik kreeg een lading knikkers, en bedacht me daar iets van te maken. Mijn kinderlijke fantasie is niet verloren gegaan, na alles wat op mijn pad is gekomen en nog komt, de fantasie blijft.”

De materialen voor zijn kunstwerken van kurk tot bekkens van een drumstel verzamelt hij vaak door een oproep te plaatsen in de regionale krant. “Mensen komen materialen brengen die ze niet meer gebruiken en ik maak daar weer wat van. Ik verkoop ook wel eens wat, maar het meeste houd ik zelf, het krijgt een plekje in de natuur of is zelfs alweer weg. Veel van mijn kunstwerken zijn vergankelijk, dat vind ik niet erg. Zo is het leven.”

Twee jaar geleden benaderde het regionale bedrijventerrein Laarakker de Hapse kunstenaar met de vraag of hij wat zou kunnen creëren uit een berg van 150 kuub zand naast de A73. Een jaar lang was Hein met zijn schop en troffel in de weer met het keiharde zand en raasden zo’n 77.000 auto’s en vrachtwagens per dag achter hem door. “Ik bedacht van tevoren niet wat het moest worden, het ging vanzelf, soms kan ik mezelf ook niet volgen. Zoiets bouw je met liefde, anders kan het niet. Al maak ik een zandsculptuur nog zo strak, moeder natuur maakt er rimpels in. Dat is weer die vergankelijkheid dat wil ik ook laten zien aan de wereld. En iets sprookjesachtig daarbij aanbrengen, dat hoort bij mij. Op vrijdagmiddagen als de file zich achter me vormde hoorde ik regelmatig de claxons en zag dan duimpjes de lucht in gaan.”

Ook in de natuur, in het bos bijvoorbeeld, creëerde Hein diverse kunstwerken van leem. “Hiermee laat ik mensen iets anders zien, iets verrassends in de natuur. Dat is zo mooi. Als ik voor het keukenraam sta en zie dat fietsers stoppen aan de straat om een kunstwerk te fotograferen dan is het voor mij geslaagd. Dat geeft me voldoening, daarom blijf ik elke dag weer creëren. Wanneer een kunstwerk af is? Heel simpel, als ik erbij wegloop, dan is het goed. Kunst kun je refereren aan hoe je zou moeten leven. Niet doemdenken aan wat er zoal mis kan gaan, maar laat het gewoon gebeuren. Hoe we Hein Aldenhoven digitaal vinden? Als je ’Hein Aldenhoven’ op Google intoetst kom je er vanzelf.”