De kerststal van Gerard en Claar Smals aan de Molenberg

De Wellse windmolen bepaalde vanaf 1881 het beeld op de Molenberg, totdat deze kapotgeschoten werd op 4 december 1944. De verwoeste molen is nooit meer opgebouwd. Toon Vink verkocht de Molenberg voor Fl. 6000,-  aan dokter Gerard Smals, die op 25-06-1946 was getrouwd met Claar Herckenrath.

Dokter Smals liet op de fundamenten van de oude molen een groot landhuis bouwen, van waaruit men een prachtig uitzicht had over heel Well.  Hier werd toen ook de huisartsenpraktijk gevestigd. De Molenberg werd aangeplant en aan de voet van de berg, naast de Rijksweg bij de bushalte, werd een grote kerststal gebouwd. Deze werd ieder jaar in december met een beeldengroep door de familie Smals ingericht.

Hierdoor ontstond de traditie dat vrijwel elk huisgezin er rond Kerstmis naar toe ging om de prachtige kerststal te bezoeken en te bewonderen. Vaak onder koude weersomstandigheden en een dik pak sneeuw. Voor de kleintjes was dit schouwspel indrukwekkend, immers de beelden waren net zo groot als de kleuters zelf. In een oude ketel kon je een bijdrage kwijt voor een goed doel. Jarenlang maakte Sjef Vink laat op de avond deze ketel  leeg; meestal zaten er alleen wat losse centen in. Dorpsgenoot Wiel Reiniers maakte er vanaf midden jaren vijftig elk jaar weer enkele witte Oosterse huisjes bij op de achtergrond, zodat er tenslotte een heel dorpje ontstond.

In de jaren '50 en '60 overnachtte ook menig Duitse jongeman en Engelse militair, die in Well het café bezocht had, in de stal; lekker warm in het stro. De grens was immers al om 22.00 uur gesloten en dat was natuurlijk te vroeg om de gezelligheid al af te breken.

 Op 13-09-1960 stierf Gerard Smals plotseling aan een hersenbloeding, hij werd vijfenveertig jaar. De woning werd daarna verkocht. De stal bleef nog enige tijd staan, maar werd niet meer met de beeldengroep ingericht en tenslotte afgebroken. Zo kwam er een eind aan deze tienjarige kersttraditie, die velen zich nog uit hun jeugd  herinneren. 

De beelden werden overgedragen aan de parochiekerk. Daar werd toen in de kerktuin ieder jaar het kersttafereel opgebouwd, met een door vrijwilligers zelf gemaakte stal. Totdat de stal met de beeldengroep afbrandde. De beelden werden door de brand onherstelbaar beschadigd, alleen Maria overleefde de brand. Waar zij is gebleven is tot op de dag van vandaag een raadsel. Wellicht staat het beeld nog ergens op zolder of in een andere schuilplaats. De familie Hendrix op de Kasteellaan nam de traditie over en zorgde voor een nieuwe beeldengroep. Tot op de dag van vandaag bouwt de familie Hendrix daar in de voortuin een Kerststal. En zo wordt in Well de traditie van een kerststal in de buitenlucht toch nog voortgezet.