(On)begrensd leven in grensdorp Ven-Zelderheide

Op 1 december verscheen het boek (On)begrensd leven in het grensdorp Ven-Zelderheide. Dit werk beschrijft het leven van gewone mensen in het grensdorp Ven-Zelderheide in de kop van Noord-Limburg, grenzend aan de Duitse Niederrhein. Het boek biedt een uniek perspectief op de geschiedenis van grensbewoners tussen 1800 en 2000, en laat zien hoe zij zich telkens weer moesten aanpassen aan wisselende grenspolitiek.

Grenzen en hun impact
Grenzen scheiden landen, maar weerhielden grensbewoners er nooit van om elkaar te ontmoeten. In Ven-Zelderheide, dat tot 1814 bij het hertogdom Kleef hoorde, ontstond een cultuur waarin Nederlandse en Duitse invloeden samenkwamen. Inwoners spraken het Kleverlandse dialect, werkten en huwden over de grens.

De negentiende eeuw bracht veranderingen: inwoners moesten persoonsbewijzen tonen bij de grensovergang en betaalden invoerrechten, of ze smokkelden goederen over de groene grens. Tijdens de Eerste Wereldoorlog boden zij onderdak aan gevluchte soldaten. Het Hitlerregime bracht Joodse en politieke vluchtelingen naar het dorp, en de Tweede Wereldoorlog bracht grote ontberingen. Duitse soldaten werden ingekwartierd en de inwoners werden eind 1944 geëvacueerd. In 1945 keerden ze terug naar een gehavend dorp.

Herstel en ontwikkeling
Na de bevrijding bleef de grens decennialang grotendeels gesloten. Pas in 1962 ging de grensovergang Grünewald-Hekkens open voor personenverkeer. De jaren zestig en zeventig brachten economische bloei.Duitse klanten bezochten het dorp massaal voor goedkope levensmiddelen. Ven-Zelderheide groeide uit tot een autonome gemeenschap met een eigen kerk, school en een actief verenigingsleven. Nieuwe generaties geven het dorp telkens een eigen invulling.

Heden en toekomst
Anno 2025 is de grens vooral een historisch begrip, nauwelijks merkbaar dankzij het verdrag van Schengen. Het boek (On)begrensd leven belicht hoe de grens en haar dynamiek de Vense gemeenschap hebben gevormd.

Het boek is te koop via jgrehermsen@gmail.com voor €34,95, inclusief verzendkosten. Voor informatie: Sjang Hermsen, telefoon 024-3785501.