Nieuwe Nederlanders, vluchtelingenwerk en de feestdagen

De feestdagen zijn weer achter de rug, deze keer waren ze anders dan voorheen, gezien de coronasituatie waar we in verkeren. Juist nu is er meer aandacht voor elkaar, het samenzijn en de eventuele eenzaamheid als gevolg van de coronamaatregelen.

VluchtelingenWerk krijgt hier echter elk jaar mee te maken, ook in normale tijden. Vluchtelingen,statushouders en hun begeleiders worden elk jaar geconfronteerd met de sociale gevolgen van hun situatie, vooral tijdens de feestdagen. We spraken VluchtelingenWerk en het Taalcafé over hun ervaringen.

Nynke Blom, participatiecoach VluchtelingenWerk Wijchen.
'Sinds een aantal jaar werk ik voor VluchtelingenWerk in Wijchen. Ik vind het persoonlijk heel prettig om met mensen te werken uit een andere cultuur. Het is fascinerend en uitdagend om met meerdere culturen in aanraking te komen en te zien hoe die in elkaar zitten. Ik vind het belangrijk om een bijdrage te leveren en zodoende onze culturen samen te brengen, mensen te begrijpen en hen te helpen ons te begrijpen. Mensen hebben soms moeite met integreren. Dat is iets anders dan inburgeren, dat gaat juist vaak goed. Maar het echt oppakken van onze cultuur en samenleving en meedoen op volledig niveau is vaak lastig. De taal blijkt vaak een barrière die nieuwe Nederlanders beperkt in het meekomen in onze samenleving. Ook worden diploma's lager gewaardeerd.
Daardoor is de kans groot dat men ook op sociaal vlak niet meekomt. Bij mensen uit bijvoorbeeld Eritrea zijn de onderlinge verhoudingen erg goed, men ontvangt elkaar met open armen en helpen waar ze kunnen. Maar we zien ook mensen die alleen hier naartoe zijn gekomen en alles hebben achtergelaten. Juist die mensen kunnen vereenzamen. Ze hebben geen familie hier en moeten helemaal opnieuw beginnen. Tijdens de feestdagen, waar het samenzijn met elkaar en gezelligheid centraal staan, besef je door dit werk dat dit niet voor iedereen is weggelegd.
We krijgen vaak berichtjes en filmpjes tijdens de feestdagen van de mensen die we begeleiden. Dat is erg leuk. Zelfs van mensen die geen kerst vieren vanwege hun geloof. We sturen ze hartelijke wensen terug en bieden vooral aandacht aan degenen van wie we weten dat ze een moeilijke tijd hebben tijdens deze dagen. Juist dan missen ze hun familie en geliefden erg. We steken ze een hart onder de riem en laten weten dat ze er niet alleen voorstaan.'

Marijke van den Bos, coördinator Taalcafé en kookbijeenkomsten.
'Met het Taalcafé besteden we aandacht aan verschillende religieuze feesten, waaronder ook Sinterklaas, kerst en oud en nieuw. We vinden het belangrijk dat alle deelnemers iets over hun eigen religie kunnen vertellen en hoe ze de feestdagen beleven. Respect voor elkaar en elkaars geloof staat voorop. De mensen komen van over de hele wereld. Een aantal van hun zijn statushouders, maar er zijn ook mensen die door werk of huwelijk in Nederland zijn komen wonen. We merken dat de deelnemers het heel interessant vinden om van elkaar te horen hoe iedereen de feestdagen viert. De verschillen zijn natuurlijk groot, maar door te luisteren en te communiceren krijgen ze ook meer begrip voor elkaars achtergrond. We zorgen voor verbinding, in plaats van polarisatie.
Wij vinden het dan ook belangrijk om de deelnemers van het Taalcafé te betrekken en op de hoogte te houden over de feestdagen, zo voelen ze zich welkom in Nederland. Soms loopt dat nog mis. Zo hoorde een Syrische vrouw over het Sinterklaasfeest, dat kinderen hun schoen mochten zetten en dat Sinterklaas dan langs zou komen. De vrouw zette schoenen 's avonds buiten neer, waarop de volgende dag de schoenen verdwenen waren. Ze was flink geschrokken.'

Margot, stagiaire VluchtelingenWerk
'Het werk bij VluchtelingenWerk trekt me aan, omdat het zo gevarieerd is en elke dag weer anders is. Kerst vier ik meestal met mijn familie. Dat is een grote groep, maar helaas zal dat dit jaar niet lukken. Wel hoop ik iets te kunnen betekenen voor VluchtelingenWerk en de mensen deze feestdagen!'


Nikki, stagiaire VluchtelingenWerk en tweedejaars SocialWork student
'Ik heb altijd al interesse gehad in andere culturen en die leer ik met deze stage kennen. Tijdens deze stage heb ik tot nu toe veel geleerd. Bij mij thuis werkt iedereen in een sector waar het met kerst erg druk is waardoor wij met de kerst vaak simpel en gezellig met het hele gezin een kerstdiner eten. Wat ik kan doen voor mijn stage in deze periode, weet ik nog niet.'

Thiago, stagiair VluchtelingenWerk en student MWD
'Ik ben deze stage bij Vluchtelingen gaan doen vanuit mijn opleiding "Maatschappelijk Werk en Dienstverlening"(MWD). Het is erg interessant en we werken in een leuk team. Kerst vier ik samen met mijn familie en de familie van mijn vriendin. Vorig jaar heb ik kerstbroden en cadeaubonnen in samenwerking met de kerk langs gebracht op de fiets bij de mensen waar we bij VluchtelingenWerk mee werken. Ook hebben we op ons kantoor vaak kerstpakketten liggen die statushouders op kunnen komen halen.'

Nynke Blom vult aan: 'Vanuit de kerk ontvangen wij, als VWON, elk jaar kerstpakketten. Deze verspreiden we onder de mensen die we begeleiden en steunen. Vorig jaar hebben we een hoop voedingsmiddelen gekregen die we konden uitdelen. Dit waren nieuwe producten, bijvoorbeeld een nieuwe smaak Coca-Cola en Dubbelfris. Normaal gesproken worden deze verdeeld onder hun medewerkers, maar iemand was op het idee gekomen de producten aan ons te doneren. Dat was echt een leuke actie, en precies in teken van de kerstgedachte. Kerst is voor meeste van ons vanzelfsprekend een tijd van warm samenzijn en gezelligheid. Dit jaar wordt het echter anders. Als land moeten we nu wennen aan deze nieuwe realiteit; misschien zien we elkaar niet met kerst. Voor mensen met een vluchtelingenachtergrond is dit een realiteit die ze al kennen, ze zijn gewend om ver van familie en vrienden te zijn. Ze zijn gewend aan een nieuwe omgeving, een nieuwe realiteit. Hun veerkracht laat zien dat we hier doorheen kunnen komen, met elkaar. Vluchtelingenwerk en al de mensen die bij ons komen wensen iedereen vanuit een diep gevoelde solidariteit, een hele fijne, warme kerst.'

Tekst: Nicole Janssen, Foto’s: Constantin Paun