Landgoed Bleijenbeek: natuur, historie en beleving in één

Afgelopen zomer opende de Bergense wethouder Wouter Bollen het project ‘360 graden Landgoed Bleijenbeek Beleving’, een wandelroute die start in het paviljoen van Landgoed Golfbaan Bleijenbeek in het Noord-Limburgse Afferden. De wethouder onthulde een overzichtsplaquette waarop de bijzondere route langs flora & fauna en allerlei bezienswaardigheden in de directe omgeving van het paviljoen is afgebeeld.

Landgoed Bleijenbeek maakt onderdeel uit van Nationaal Park De Maasduinen, de langste rivierenduinengordel van Nederland, die zich over een lengte van 20 kilometer oostelijk van de Maas uitstrekt van Venlo tot Gennep. Bleijenbeek heeft zijn naam te danken aan de Eckeltse Beek die door het landgoed meandert. Het water in deze beek is zeer helder. Vroeger werd zo’n heldere beek een ‘blije’ beek genoemd, en zo kwam het landgoed aan zijn naam.

Het landgoed
Het landgoed heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de 14e eeuw, toen op het grondgebied een versterkte boerderij werd gebouwd. Die boerderij maakte later plaats voor kasteel Bleijenbeek. Niet alleen de geschiedenis maakt Landgoed Bleijenbeek bijzonder en de moeite waard om door een groot publiek te worden ontdekt. In de ontwikkelingsfase van de laatste twee decennia bleef het landgoed onder de radar en kon in stilte worden gewerkt aan projecten als natuurbehoud, bescherming van kwetsbare flora & fauna en het zichtbaar maken van De Maasduinen, de bouw van het paviljoen met de aanleg van een championshipcourse-golfbaan, de restauratie en conservering van de kasteelruïne Bleijenbeek, de oprichting van het Nederlands Golfmuseum en de ingebruikname van een akker met oergranen in het kader van het erfgoedzadenproject.

Naast een duik in het cultuurhistorisch verleden of een ontdekkingsreis door bos-, heide- en vennengebied – waar educatie en recreatie elkaar in perfecte harmonie ontmoeten – biedt het landgoed ook volop ruimte voor gezonde beweging en sportieve activiteiten als golfen, wandelen, fietsen en paardrijden. Het paviljoen met terras biedt gelegenheid om de vele indrukken te verwerken bij een Oerbleij-biertje of te genieten van de Limburgse gastvrijheid in het restaurant.

360 graden Beleving
Het werd tijd om de unieke eigenschappen van het landgoed breder onder de aandacht te brengen. Daarvoor is de ‘360 graden Landgoed Bleijenbeek Beleving’ in het leven geroepen. Het gaat om een wandelroute van 6, 4 of 8 kilometer die de bezoeker langs zestien bezienswaardigheden van het landgoed leidt. Voorbeelden zijn het vennengebied waar de zeldzame knoflookpad nog voorkomt, de Duvelskuul, de Eckeltse Beek, de bijenweides, de erfgoedakkers en natuurlijk de kasteelruïne Bleijenbeek. Ook aan de unieke verzameling van het Nederlands Golfmuseum wordt uitgebreid aandacht besteed.

Nederlands Golfmuseum
Het Nederlands Golfmuseum is het enige golfmuseum in Nederland en werkt vanaf de oprichting nauw samen met de Nederlandse Golf Federatie. Niet voor niets pronkt al jarenlang de KLM Open-bokaal in het museum. Daarnaast bevat de collectie unieke objecten, zoals een origineel schilderij uit 1630, een kolfbal uit de 13e eeuw en een gebroken, maar vrijwel complete kolfstok uit de 16e eeuw. Regelmatig worden groepen rondgeleid door enthousiaste vrijwilligers, die de verhalen achter de tentoongestelde objecten tot leven brengen.

Het museum vertelt ook de bijzondere ontdekking van wetenschappers, die overtuigend bewijs vonden dat de oorsprong van het huidige golf ligt in de Lage Landen en niet, zoals tot voor enkele jaren werd aangenomen, in Schotland. Het bewijs is te vinden in het boek Tyrocinium linguae Latinae van Pieter van Afferden. Hij schreef dit boek als leerstof voor zijn leerlingen Latijn. Ook het originele boek bevindt zich in het museum.

Museum Kasteel Bleijenbeek
Midden op het landgoed ligt kasteelruïne Bleijenbeek. Het Museum Kasteel Bleijenbeek biedt een schat aan informatie. Vanuit dit kasteel zwaaiden de geslachten Schenck van Nydeggen en Van Hoensbroeck eeuwenlang de scepter. Het kasteel kent een rijke en bewogen geschiedenis. In het paviljoen vindt u een expositie over Maarten Schenck. Hij was een zogeheten ‘condottiere’, een legeroverste met eigen cavalerie die tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568–1648) streed aan de kant van iedereen die zijn recht op Bleijenbeek erkende. Eerst waren dat de Spanjaarden, daarna de Staten-Generaal. In die tijd was Bleijenbeek het meest noordelijke kasteel in het Overkwartier van Gelre.

Het gebied kwam pas na 1815 in Nederlandse handen en werd toegevoegd aan de provincie Limburg. Ruim 130 jaar later, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, ging het kasteel verloren. Op 8 februari 1945 begon Operation Veritable, de geallieerde aanval op het Duitse Rijnland. De Schotse troepen van de 52nd Lowland Division vielen daarbij het dorp Afferden en kasteel Bleijenbeek aan. Het kasteel werd verdedigd door Duitse parachutisten van het Fallschirmjäger-Lehrregiment. Na meerdere pogingen het kasteel via land te veroveren, werd op 22 februari besloten de luchtmacht in te schakelen. Een squadron RAF Typhoon-bommenwerpers maakte een einde aan het verzet en veranderde het kasteel in een ruïne.

De ruïne werd tien jaar geleden volledig geconserveerd. Vandaag de dag is zij op afspraak te bezichtigen of te gebruiken als decor voor bijvoorbeeld een bruiloft. Dit zijn slechts enkele onderdelen van deze bijzondere Belevingswandeling. Tijdens de wandeling vindt u bij elke bezienswaardigheid een informatiezuil, die gasten via een QR-code uitleg geeft met teksten, foto’s of een film. Voor het activeren van de QR-code is de gratis te downloaden izi.Travel-app nodig. De teksten zijn te beluisteren in Nederlands, Engels en Duits. De wandeling start en eindigt in paviljoen Bleijenbeek, tevens de noordelijke poort en ontvangstlocatie van Nationaal Park De Maasduinen.

De toekomst
De Beleving combineert de unieke eigenschappen van het landgoed, maar er is meer. Enkele jaren geleden is begonnen met de aanleg van camperplaatsen naast het paviljoen. Steeds meer toeristen maken gebruik van deze faciliteit. Zij kunnen er hun camper parkeren, gebruikmaken van de toiletten en douches van de kleedlokalen en natuurlijk in het restaurant of op het terras genieten van een drankje of een culinair gerecht.

Niet alleen golfers, maar ook fietsers en wandelaars weten de weg naar Bleijenbeek steeds beter te vinden. Het landgoed heeft de afgelopen jaren grote stappen gezet en het einde is nog niet in zicht. Het Nederlands Golfmuseum zal verder uitbreiden en er komt ook meer ruimte voor Museum Kasteelruïne Bleijenbeek. Een volgende belangrijke stap die een bezoek aan Landgoed Bleijenbeek meer dan de moeite waard maakt.

Voor een dagje golf, een fietstocht of een Belevingswandeling, een bezoek aan de kasteelruïne, één van de musea of een prettig verpozen op het terras of in het restaurant. Een dagje, een weekend (of langer) er echt op uit: dat kan allemaal op Bleijenbeek!