Zoemen in de zomer

Heemtuin Malden!

Het zoemen begon al in februari. Op de eerste zachte lentedagen bezoeken hommelkoninginnen krokussen. Met hun warme vachtje verdragen ze koelere omstandigheden. Ze zijn in het najaar bevrucht en hebben overwinterd op een beschutte plek. Nu gaan ze op zoek naar een geschikt (muizen)hol om een nest te stichten. In een paar maanden kan het volk uitgroeien tot 200 à 400 hommels, afhankelijk van de soort. De hommels die nu rondzoemen zijn vrouwelijke werkhommels. In de nazomer worden ook mannetjes en prinsessen geboren. Na de paring sterven de mannetjes en nog dit jaar ook de oude koningin en alle werksters. Bevruchte jonge koninginnen zoeken in de herfst een overwinteringsplek. Hommels steken zelden, ze leven van nectar en stuifmeel.

De koningin van de honingbij kan zo’n 5 jaar oud worden. ’s Winters wordt ze warm gehouden door een volkje van werkbijen die laat in het seizoen zijn geboren en ouder kunnen worden omdat ze niet meer zo hard hoeven te werken. Nu in de zomer vliegen de werksters rond die 3 tot 6 weken geleden als jonge bij uit de raat zijn gekropen. De eerste 3 weken wonen ze in de bijenkast om cellen te bouwen en te poetsen en larven te verzorgen. Daarna gaan ze buiten op zoek naar stuifmeel en nectar, ook belangrijk voor de bestuiving. Als ze dat 3 weken hebben gedaan zijn ze moe en oud. Vanaf mei kan er een jonge koningin worden geboren, maar een imker zal dat proberen te voorkomen, want de oude koningin ziet dat aankomen en vertrekt met een deel van haar volk uit de kast. Zo’n groep bijen kun je ergens aantreffen als een bijenzwerm. Bel dan een van de imkers, die kan het volk komen ophalen. De imkers in de heemtuin verzorgen maximaal 6 volken. Meer honingbijen betekent meer concurrentie op de nectar- en stuifmeelmarkt, waar ook alle solitaire bijen (350 soorten!) eten komen halen.

Van de 5000 wespensoorten in Nederland zijn er ongeveer 15 die ook in kolonies leven met een koningin aan het hoofd. Zij heeft als enige van het volk de winter overleefd op een beschutte plek. Half april zoekt ze een plek voor een nest, dat wordt gemaakt van fijngekauwd hout. Wespen zijn roofdieren, zij vangen allerlei andere insecten. Wie een wespennest laat verwijderen kan veel last krijgen van muggen. De larven worden gevoerd met de prooien en scheiden een zoete vloeistof uit. Als vanaf augustus het aantal larven minder wordt gaan de volwassen wespen op zoek naar andere zoetigheid en ontdekken onze limonade. De hoornaar, de grootste wespensoort, ziet er vervaarlijk uit, maar steekt alleen als ze in het nauw zit. Ze hoeft ook geen limonade.

Hoewel er nog veel wordt gezoemd hebben de meeste insecten het moeilijk. Mijten en virussen kunnen een soort belagen, maar het ergst van alles zijn bestrijdingsmiddelen. In de afgelopen 30 jaar is 80% van alle insecten verdwenen. Gelukkig weten we tegenwoordig dat ook de mens er ziek van wordt, misschien is dat een reden om er eens mee te stoppen.

Alles over de Heemtuin Malden staat op de website

www.heemtuinmalden.nl